|
|
Tröôùc heát chuùng ta haõy xem sô qua veà lòch söû cuûa noù.
Caùch ñaây khaù laâu ("trong moät thieân haø raát xa?")... vaøo khoaûng naêm 1990, World Wide Web laø heä thoáng ñöôïc xaây döïng treân vaên baûn coù neàn taûng döïa treân ngoân ngöõ HyperText Markup Language. Caùc tag vaø söï thoâng dòch cuûa noù döïa treân nhöõng chuaån (HTML 1.0) ñaët bôûi moät toå chöùc quoác teá (international committee). Ñaây chính laø chìa khoùa ñeå cho "Web" trôû neân "phoå bieán" (world wide) bôûi vì theo nhöõng tieâu chuaån naøy, thoâng tin hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi heä thoáng maùy tính duøng ñeå xem noù.
Ngay caû khi NCSA Mosaic xuaát hieän moät caùch ñoät ngoät vaøo naêm 1993 nhö laø moät web browser ñoà thò ñaàu tieân, nhöõng tieâu chuaån vaãn ñöôïc döïa treân kyù töï vaø ñöôïc caäp nhaät thaønh HTML 2.0.
Web trôû neân phoå bieán,
phoå bieán roäng raõi,
phoå bieán moät caùch ñieân roà.
Nhöõng nhaø laäp trình baét ñaàu xaây döïng nhöõng Web browser coù cung caáp nhöõng chöùc naêng gioáng nhö Mosaic (bôûi vì hoï phaûi hoå trôï taát caû caùc tính chaát cuûa HTML coù trong tieâu chuaån quoác teá). Moät nhoùm ngöôøi trong ñoù coù caùc nhaø phaùt trieån Mosaic ñaõ thaønh laäp moät coâng ty môùi coù bieåu töôïng laø "Mozilla" ("Mosaic" + "Godzilla"?) vaø taïo ra moät web browser môùi teân laø NetScape.
Netscape ñaõ nhanh hôn so vôùi NCSA Mosaic. Tuy nhieân, noù phaùt trieån trong ñaïi chuùng vì noù chöùa ñöïng taát caû nhöõng tính chaát cuûa HTML 2.0 COÄNG vôùi nhieàu tag theâm vaøo cho nhöõng thöù maø baïn khoâng theå thöïc hieän ñöôïc trong HTML 2.0. Phaàn "môû roäng" (extensions) hay "naâng cao" naøy (enhancements) ñaõ laø nguyeân nhaân (vaø vaãn laø moät nguyeân nhaân) cuûa söï tranh caõi lôùn giöõa nhöõng ngöôøi laøm ra chuaån HTML vaø nhöõng ngöôøi thích caùc ñaëc ñieåm maø Netscape theâm vaøo.
Mozilla Netscape ñaõ heát söùc phoå bieán vaø nhanh choùng chieám lónh 3/4 thò tröôøng Web browser. Baây giôø, trong HTML, baïn coù theå ñaët maøu neàn cho trang cuûa baïn, taïo baûng, ñaët vaên baûn quanh hình aûnh, vaø coøn nhieàu nöõa. Baïn cuõng ñaõ töøng nhìn thaáy nhöõng trang web coù caâu "This page optimized for NetScape". Nhieàu Web browser khaùc ñaõ baét ñaàu hoå trôï nhöõng ñaëc tính cuûa Netscape "HTML 2.0+". Cuøng vôùi caùc dòch vuï giuùp ñôõ tröïc tuyeán ñöôïc môû ra treân Web, thò tröôøng browser ngaøy caøng trôû neân ñoâng ñuùc (vaø hoãn ñoän).
UÛy ban quoác teá ñaõ ñoái ñaàu vôùi moät tình theá löôõng nan, cuøng vôùi vieäc thò tröôøng trôû neân roäng lôùn laø vieäc ñoøi hoûi nhöõng tag "khoâng chuaån" trôû neân moät phaàn cuûa HTML. Khi nhöõng qui taéc cho HTML 3.0 ñöôïc phaùt trieån, hoï baét ñaàu ñöa vaøo haàu heát (nhöng khoâng phaûi laø taát caû) nhöõng tag ñaõ ñöôïc Netscape giôùi thieäu. Tuy vaäy, quaù trình chuaån hoaù xem ra laø quaù chaäm ñoái vôùi nhieàu ngöôøi.
Vaø cuoäc chieán trôû neân lôùn hôn khi vaøo naêm 1996 Microsoft ñaõ giôùi thieäu nhöõng tag HTML rieâng bieät cuûa hoï. Nhö vaäy HTML coù trôû thaønh moät môù hoãn ñoän khoâng? Ñeå bieát theâm thoâng tin veà söï caïnh tranh naøy, chuùng toâi ñeà nghò baïn tham khaûo ñeán HTML 3.0 and NetScape. Nhöõng hoaït ñoäng gaàn ñaây nhaát ñöôïc ñeà nghò laø cuûa HTML 3.2, maø trong ñoù chöùa ñöïng haàu heát caùc ñaëc ñieåm ñöôïc hoå trôï bôûi nhöõng nhaø saûn xuaát lôùn treân thò tröôøng hieän nay, ñoù laø Netscape vaø Microsoft. Caùc phaùt bieåu gaàn ñaây nhaát laø söï thaûo luaän veà caùc chuaån neân ñöôïc hoå trôï trong taát caû caùc browser.
Nhöng nhöõng ñieàu ñoù thì coù yù nghóa gì vôùi baïn? Ñoù laø ñieàu quan troïng nhaát, khi baïn laø moät nhaø thieát keá trang Web, baïn caàn phaûi bieát loaïi browser naøo maø ngöôøi ñoïc seõ phaûi söû duïng. Coù leõ baïn laø moät thaày giaùo trong moät tröôøng hoïc hoaëc baïn ñang laøm vieäc trong moät coâng ty maø taát caû moïi ngöôøi ñang söû duïng cuøng moät loaïi browser naøo ñoù. Vaäy thì baïn coù chaéc chaén raèng caùc tag ñaëc bieät baïn ñang söû duïng laø khoâng coù vaán ñeà khoâng.
Tuy nhieân, thoâng thöôøng baïn vaãn "xuaát baûn" (publishing) caùc trang Web vaøo moät Internet server maø khoâng coù yù kieán gì veà loaïi browser seõ ñöôïc söû duïng. Baïn coù theå theâm nhöõng khuyeán caùo ñaëc bieät trong trang Web cuûa baïn. Baïn coù theå tuaân theo moät caùch chaët cheõ vôùi nhöõng chuaån ñöôïc hoå trôï roäng raõi bôûi taát caû caùc Web browser. Ngay caû khi baïn söû duïng nhöõng tag ñaëc bieät, cuõng coù vaøi caùch thoâng duïng ñeå khoâng gaây ra söï taøn phaù naøo cho nhöõng ngöôøi söû duïng caùc browser khaùc.
Ñieàu quan troïng nhaát ... khoâng phaûi laø vieäc quan taâm ñeán trang ñoù troâng nhö theá naøo treân heä thoáng cuûa baïn! Ngöôøi ñoïc coù theå coù nhöõng Web browser khaùc nhau, coù nhöõng phoâng chöõ khaùc nhau, söû duïng nhöõng tham khaûo maøu khaùc nhau, kích côû maøn hình khaùc nhau.. taát caû nhöõng thöù ñoù coù theå gaây ra söï hieån thò khaùc nhau veà kích thöôùc, veà daïng trình baøy so vôùi maùy cuûa baïn. Neáu baïn coù theå thöû trang Web treân caùc maùy tính khaùc nhau, haõy phoùng to vaø thu nhoû cöûa soå cuûa browser, chuyeån ñoåi phoâng chuaån.
Thaät laø may maén, thieát keá nguyeân thuûy cuûa HTML raát thoaùng vaø deã tha thöù cho moät soá caùc luaät - neáu moät browser baét gaëp moät tag maø noù khoâng bieát xöû lyù hay trình baøy nhö theá naøo, noù deã daøng boû qua caùc tag naøy.
Ví duï nhö, xem nhö laø browser cuûa toâi coù hoå trôï tag <drip>...</drip>. Nghóa cuûa noù laø ñoaïn vaên beân trong seõ xuaát hieän bình thöôøng roài sau ñoù töø töø "rôi" xuoáng ñaùy cuûa trang (ngöôøi bieân taäp - TOÂI THÌ LAØM CHO NOÙ ÑI LEÂN!), moät hieäu öùng laï luøng cho trang web cuûa toâi:
<drip><H2 align=center>Welcome</H2></drip> to my sloppy home page!. Look out for the puddles!hoaït ñoäng cuûa noù taïo ra moät söï duyeân daùng treân browser töï taïo cuûa toâi. Treân browser cuûa baïn khoâng coù hoå trôï ñaëc tính naøy, baïn seõ thaáy:
Khi browser cuûa baïn khoâng hoå trôï tag naøy noù chæ hoaøn toaøn baêng qua tag maø khoâng taïo ra söï phaù huûy hay thoâng baùo sai naøo.
to my sloppy home page!. Look out for the puddles! Welcome
Ñoù laø moät yù töôûng thoâng minh, ñuùng khoâng?
Khi chuùng ta tieáp tuïc caùc baøi hoïc naâng cao naøy, caùc höôùng daãn hôi daøi vaø phöùc taïp hôn. Nhöng baïn seõ tieáp tuïc, ñoàng yù chöù!
The Internet Connection at MCLI is
Alan Levine --}
Comments to levine@maricopa.edu
URL: http://www.mcli.dist.maricopa.edu/tut/tut15.html